Muzeum Polskich
Formacji Granicznych im. mjr. Władysława Raginisa Jakub Pachowiak

wachm. Jakub Pachowiak – urodził się 16.07.1900 r. w Biskupicach koło Pobiedzisk, był synem robotnika rolnego Walentego oraz Cecylii z domu Roszek. Do szkoły podstawowej uczęszczał w Psarach Polskich (powiat Września), po jej ukończeniu pracował jako młodociany robotnik rolny. W czerwcu 1918 r. został wcielony do armii niemieckiej i po przejściu przeszkolenia wysłany na front zachodni.

W listopadzie 1918 r. zdezerterował z wojska niemieckiego i powrócił do Żydowa koło Gniezna. W grudniu 1918 r. przystąpił do Powstania Wielkopolskiego, brał udział w walkach o zdobycie koszar ułańskich przy ul. Wrzesińskiej w Gnieźnie i w bitwie pod Zdziechową. Po utworzeniu 3 Pułku Ułanów Wielkopolskich w Gnieźnie wstąpił do niego. Następnie, walczył w bitwie o Rynarzewo. Odkomenderowany do Poznania do batalionu saperów na kurs minersko-techniczny. Po powrocie z kursu do pułku w Gnieźnie przydzielono go do szwadronu technicznego. Brał udział w walkach o Chodzież. Jego pułk przemianowano na 17 Pułk Ułanów Wielkopolskich im. B. Chrobrego. W grudniu 1919 r. odkomenderowany do szkoły technicznej w Kościuszkowskim Obozie Saperów na Powązkach w Warszawie. W kwietniu 1920 r. po ukończeniu kursu awansował na stopień kaprala i wyjechał do swojego pułku w Wilnie. W składzie 7 Brygady Jazdy (wielka jednostka kawalerii Armii Wielkopolskiej i Wojska Polskiego) brał udział w wyprawie kijowskiej, potem w odwrocie aż pod Brody i Kamionkę, dalej pod Grodno i w powrocie do Gniezna. Do 1923 r. pełnił służbę w 17 Pułku Ułanów w Lesznie.

Po utworzeniu Korpusu Ochrony Pogranicza, Jakub Pachowiak został przeniesiony do KOP do 16 szwadronu KOP „Lenin”. Z dniem 03.05.1926 r. plut. Pachowiak otrzymał zezwolenie na nałożenie pierwszego szewronu typu węższego (natomiast z dniem 23.12.1927 r. drugiego szewronu typu węższego). W 1927 r. nastąpiło przedłużenie służby zawodowej plut. zaw. Jakubowi Pachowiakowi na kolejne 3 lata (do 22.12.1930 r.). W 1928 r. występował już w stopniu wachmistrza zawodowego. W terminie 13-14 stycznia 1929 r. otrzymał rozkaz wyjazdu do Równego ma 9-miesięcny kurs w szkole podoficerów zawodowych kawalerii KOP w Niewirkowie. W 1930 r. został przeniesiony z 16 szwadronu KOP „Lenin” do 15 szwadronu KOP „Nowosiółki”. W tym samym roku nastąpiło kolejne przedłużenie służby zawodowej na następne 3 lata (do 21.12.1933 r.). Jednakże w 1931 r. został przeniesiony na własną prośbę z 15 szwadronu KOP „Nowosiółki” do 18 Pułku Ułanów Pomorskich w Grudziądzu, w którym służył do wybuchu II wojny światowej.  

Jakub Pachowiak brał udział w wojnie obronnej we wrześniu 1939 r., uczestniczył w walkach w Borach Tucholskich, w odwrocie na Bydgoszcz. Został ciężko ranny pod Topólnem i trafił do szpitala polowego pod Bydgoszczą, następnie przetransportowany do szpitala w Toruniu, Ciechocinku i Giżycach pod Warszawą. Zwolniony ze szpitala w listopadzie 1939 r. do Gutowa Małego koło Wrześni. Podczas okupacji od lipca 1940 r. pracował jako urzędnik gospodarczy w majątku Zawodzie pod Wrześnią. Od marca 1945 r. był zatrudniony w Starostwie Powiatowym we Wrześni, a od 1950 r. jako sekretarz Powiatowego Zarządu Ligii Przyjaciół Żołnierza. W 1952 r. w wyniku sparaliżowania przeszedł na rentę inwalidzką. Mieszkał we Wrześni. Zmarł 15.07.1966 r. i pochowany został początkowo na cmentarzu parafialnym, następnie przeniesiony na cmentarz komunalny we Wrześni.

Żonaty z Heleną (1907-1988).