Muzeum Polskich
Formacji Granicznych im. mjr. Władysława Raginisa Warmińsko-Mazurski Oddział Straży Granicznej - Po 1991

Uchwalona przez Sejm RP 12 X 1990 r. Ustawa o Straży Granicznej zapoczątkowała budowę nowej formacji oraz rozformowywanie Wojsk Ochrony Pogranicza. W oparciu o Ustawę o Straży Granicznej Komendant Główny Straży Granicznej w dniu 14 II 1991r. wydał Zarządzenie Nr 6/91 w sprawie terytorialnego zasięgu działania organów Straży Granicznej oraz organizacji komend oddziałów, strażnic, granicznych placówek kontrolnych i dywizjonów tworząc m.in. Komendę Oddziału Straży Granicznej w Kętrzynie. W związku z utworzeniem Komend Oddziałów Straży Granicznej w celu zapewnienia realizacji zadań w zakresie ochrony granicy państwowej i kontroli ruchu granicznego oraz uwzględniając tradycje jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza Komendant Główny Straży Granicznej Rozkazem Specjalnym Nr Pf 30 z dnia 18 II 1991r. rozkazał przyjąć i stosować z dniem 15 II 1991r. nazwę Warmińsko-Mazurski Oddział Straży Granicznej w miejsce dotychczasowego Oddziału Straży Granicznej w Kętrzynie.

Minister Spraw Wewnętrznych dr inż. Henryk Majewski z dniem 15 II 1991 r. powołał na stanowisko pierwszego Komendanta Warmińsko – Mazurskiego Oddziału Straży Granicznej w Kętrzynie mjr. SG Jana Olszewskiego.

Warmińsko-Mazurski Oddział SG przejął do ochrony lądowy odcinek granicy państwowej z Federacją Rosyjską, który wcześniej ochraniały 15 Kaszubska Brygada WOP i 16 Podlasko-Mazurska Brygada WOP. Z tej pierwszej włączono do struktury W-MOSG:

• Strażnicę w Braniewie
• Strażnicę w Górowie Iławeckim
• Strażnicę w Bartoszycach
• Strażnicę w Barcianach
• Strażnicę w Węgorzewie
• Strażnicę w Baniach Mazurskich
• Strażnicę w Gołdapi

Komendantami Strażnic zostali dotychczasowi Dowódcy Strażnic WOP, a w utworzonych Granicznych Placówek Kontrolnych SG w Braniewie, Bartoszycach i Skandawie dotychczasowi Zastępcy Dowódców Strażnic WOP odpowiedzialni za kontrolę ruchu granicznego.

Do 1.05.1992 roku zaopatrzenie logistyczne i finansowe Oddziału pozostawało w Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie.

Podniosłym momentem wżyciu Warmińsko-Mazurskiego Oddziału SG było nadanie sztandaru w dniu 14 XI 1992 roku.

Pierwsze uszczelnienie granicy nastąpiło z dniem 1 I1 994r., z chwilą włączenia do systemu Strażnicy SG w Lelkowie. Następnie we wrześniu 1995r. została włączona do systemu ochrony granicy państwowej Strażnica SG w Dubeninkach. Strażnicę SG w Sępopolu włączono do systemu ochrony granicy państwowej w dniu 1 III 1997r.

W listopadzie 1999r. zlikwidowano GPK SG w Skandawie. Od tego czasu kontrolę graniczną w kpg w Skandawie dokonywali funkcjonariusze GPK SG w Bezledach. Ze względów organizacyjnych z dniem 1 IX 2007r. przejście przeniesiono do PSG w Barcianach.

Od stycznia 2000r. do grudnia 2003r. w strukturze W-MOSG funkcjonowała GPK SG w Elblągu, odpowiedzialna za kontrolę graniczną w morskich przejściach granicznych w Elblągu i we Fromborku.

W grudniu 2002r. połączono Strażnicę SG w Bartoszycach z GPK SG w Bezledach, która przejęła do ochrony „zieloną granicę” Strażnicy. W styczniu 2003r. analogiczna sytuacja miała miejsce na braniewskim i gołdapskim odcinku, gdzie Strażnice SG skreślono ze struktury W-MOSG a ochronę granicy państwowej przejęły GPK.

Zmiana nazw Strażnica i Graniczna Placówka Kontrolna na obecną Placówka SG nastąpiła w sierpniu 2005r.

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji na wniosek Komendanta Warmińsko-Mazurskiego Oddziału Straży Granicznej z dniem 16 V 2010r. nadał Warmińsko-Mazurskiemu Oddziałowi Straży Granicznej w Kętrzynie imię gen. bryg. Stefana Pasławskiego.

W obowiązującym stanie prawnym, funkcjonowanie Warmińsko-Mazurskiego Oddziału Straży Granicznej z siedzibą w Kętrzynie zostało określone w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 XII 2001r. w sprawie utworzenia oddziałów Straży Granicznej (Dz.U.2001.152.1733) zmienionym rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 16 X 2003r. (Dz.U.2003.186.1822). Zgodnie z przepisami ww. rozporządzenia Warmińsko-Mazurski Oddział Straży Granicznej w Kętrzynie obejmuje swoim zasięgiem województwo Warmińsko-Mazurskie z wyłączeniem: powiatu elbląskiego, miasta na prawach powiatu Elbląg, z powiatu braniewskiego gminy Frombork, a także morskich wód wewnętrznych Zalewu Wiślanego. Oddziałowi powierzono odpowiedzialność za ochronę lądowego odcinka granicy państwowej z Obwodem Kaliningradzkim Federacji Rosyjskiej o długości 198 km 697 m.

• mjr SG Jan Olszewski od 15 II 1991 do 5 XI 1993
• kpt. SG Wiesław Wieczorek od 15 III 1994 do 28 VIII 1995
• ppłk SG Stanisław Mika od 28 VIII1995 do 22 IX 1997
• mjr SG Lech Czech od 23 IX 1997 do 28 XI 1997
• płk SG Jerzy Stec od 27 II 1998 do 31 I 2000
• p.o. ppłk SG Józef Biegun od 1 II 2000 do 30 XI 2000
• ppłk SG/płk SG Józef Biegun od 1 XII 2000 do 30 VI 2007
• ppłk SG/płk SG Przemysław S. Kuźmiński od 1 VII 2007