W maju 2011 r., z okazji dwudziestej rocznicy powstania Straży Granicznej, powstał projekt uruchomienia strony internetowej „Muzeum polskich formacji granicznych” (www.muzeumsg.pl), która stała się doskonałą okazją do stworzenia wirtualnego miejsca pamięci o ludziach strzegących polskich granic. Inicjatywa powstania wspomnianej strony zrodziła się w związku z docierającymi ze środowisk kombatanckich i naukowych sygnałów o potrzebie szerszego popularyzowania wiedzy o historii formacji oraz o kształtowaniu się i ochrony granic państwa. Wskazywano zwłaszcza na konieczność stworzenia miejsca, w którym mogłyby zostać pokazane szerokiej publiczności wytwory kultury materialnej i piśmienniczej – rozproszone w archiwach, muzeach, salach tradycji
i kolekcjach prywatnych. Z pomysłem scalenia, opracowania i upowszechnienia wspomnianych wytworów wystąpił płk SG Krzysztof Gawęda, dyrektor Biura Ochrony Informacji Niejawnych Komendy Głównej Straży Granicznej, który podczas wizyty w Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie zaproponował podjęcie prac nad stworzeniem strony internetowej „Muzeum polskich formacji granicznych”. Internet, dzięki ogromnej dostępności i szerokiej rzeszy odbiorców, wydawał się najlepszym miejscem do popularyzacji wiedzy o Straży Granicznej i jej historii.
Powołano zespół, który otrzymał zadanie zebrania, opracowania i upowszechniania w formie zdigitalizowanej materiałów dotyczących historii i działalności polskich formacji granicznych od 1918 r., aż po czasy współczesne. Pracami tymi kierował przewodniczący, który uruchomił proces sukcesywnego przekazywania w wersji elektronicznej do Archiwum SG materiałów dokumentujących historię wszystkich jednostek organizacyjnych Straży Granicznej (skanów zdjęć, dokumentów, przedmiotów pamiątkowych i użytkowych, a także filmów i nagrań dźwiękowych). Nawiązano kontakt z osobami fizycznymi i instytucjami zewnętrznymi (m. in. Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu, Instytutem Pamięci Narodowej w Warszawie, Stowarzyszeniem Weteranów Polskich Formacji Granicznych, Związkiem Byłych Żołnierzy Wojsk Ochrony Pogranicza, Fundacją „Kresy – Syberia”, Towarzystwem Przyjaciół Chorzel w Chorzelach), którzy wyrazili chęć wsparcia Zespołu w prowadzonych pracach.
Pierwsza prezentacja projektu strony internetowej nastąpiła w dniu 14.05.2011 r. podczas uroczystości 20-lecia Straży Granicznej w Gdańsku. Dnia 02.01.2012 r. Komendant Główny Straży Granicznej wydał decyzję w sprawie zarządzania stroną internetową „Muzeum polskich formacji granicznych”, formalnie przesądzając o działaniu muzeum. Od tej pory zaczął działać stały Zespół Redakcyjny, którego celem stało się pozyskiwanie i gromadzenie materiałów dokumentujących historię polskich formacji granicznych, ich opracowanie oraz bieżące redagowanie strony internetowej „Muzeum polskich formacji granicznych”.
W 2012 r. prowadzono prace nad rozbudową strony internetowej, by jak najszerzej popularyzować wiedzę o historii formacji granicznych oraz kształtowaniu się i ochronie granic państwa.
Na szczególną uwagę zasługiwała zwłaszcza prezentacja osobistych przedmiotów należących do mjr. Władysława Raginisa – oficera Korpusu Ochrony Pogranicza i bohatera wojny obronnej 1939 r. – które odnaleziono w mogile wojennej u podnóża Góry Strękowej (okolice Wizny). Zespół Redakcyjny z ogromną radością i dumą przyjął decyzję Komendanta Głównego Straży Granicznej
z dnia 08.09.2012 r. o nadaniu wirtualnemu „Muzeum polskich formacji granicznych” zaszczytnego imienia mjr. Władysława Raginisa – bohaterskiego żołnierza KOP.
Uruchomienie strony internetowej „Muzeum polskich formacji granicznych” stworzyło wirtualne miejsce pamięci o formacjach granicznych i ludziach strzegących polskich granic. Scalając w jednym miejscu wytwory kultury materialnej i piśmienniczej – rozproszonych w archiwach, muzeach, izbach tradycji i kolekcjach prywatnych – po raz pierwszy objęto tak kompleksowo tematykę ochrony granic od 1918 r. do współczesności. Podkreślić należy, że część z prezentowanego materiału nigdzie nie była dotąd publikowana. Dotyczy to przede wszystkim dokumentów i fotografii przedstawiających służbę strażników granicznych, infrastrukturę i wyposażenie, a także życie codzienne pogranicza.
W historię formacji granicznych wprowadza rys historyczny oraz wiele szczegółowych opracowań i opisów. Dzięki specjalnym prezentacjom (system fotografii wizualizacji obiektów ORBITVU) najciekawsze eksponaty można obejrzeć w formacie „3D”. Dokumentację filmową, stanowiącą doskonały zapis wydarzeń historycznych poszczególnych formacji granicznych, zaprezentowano w grupie „Multimedia”. Wszelkie natomiast skany dokumentów, fotografii, przedmiotów użytkowych i pamiątkowych przedstawiono m.in. w grupach: „Formacje ochrony granic”, „Przebieg granic”, „Biografie”, „Tradycje”, „Służba”, „Infrastruktura graniczna”, „Biurowość i kancelaria”, „System ochrony granic”, „Graniczny ruch osobowo-towarowy”, „Szkolenie”, „Życie codzienne pogranicza”, „Związki i stowarzyszenia”.
Strona jest regularnie uzupełniana o nowe materiały (raz w miesiącu). Do końca lutego 2013 r. udało się zaprezentować na stronie internetowej 4455 plików graficznych (zdjęcia i skany dokumentów), 2165 metryk objaśniających, 42 filmy, 105 fotografii wykonanych na platformie obrotowej „3D”, 387 tekstów i opracowań historycznych.
Zgodnie z decyzją nr 2 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 02 stycznia 2012 r. w sprawie zarządzania stroną internetową „Muzeum polskich formacji granicznych” powołano Zespół Redakcyjny w składzie:
1) redaktor naczelny: płk SG Krzysztof GAWĘDA, dyrektor Biura Ochrony Informacji Niejawnych Komendy Głównej Straży Granicznej;
2) zastępca redaktora naczelnego: mjr SG Andrzej KLEBEKO - naczelnik wydziału w Biurze Ochrony Informacji Niejawnych Komendy Głównej Straży Granicznej – zastępca Kierownika Archiwum Straży Granicznej;
3) członkowie:
a) por. SG Arkadiusz WILCZURA – zastępca naczelnika w Biurze Ochrony Informacji Niejawnych Komendy Głównej Straży Granicznej,
b) chor. sztab. SG Artur ZWOLIŃSKI – asystent w Biurze Ochrony Informacji Niejawnych Komendy Głównej Straży Granicznej,
c) chor. sztab. SG Edward MILEWSKI – specjalista w Centrum Szkolenia Straży Granicznej,
d) chor. sztab. SG Tomasz BANASIAK – starszy kontroler w Placówce Straży Granicznej w Rudzie Śląskiej,
e) chor. SG Dariusz KRUPA – asystent w Centralnym Ośrodku Szkolenia Straży Granicznej,
f) chor. SG Ryszard KOMINEK – starszy kontroler w Placówce Straży Granicznej w Raciborzu,
g) sierż. sztab. SG Tomasz SAK – asystent w Placówce Straży Granicznej w Łaszczowie,
h) Miłosz FILIPOWIAK – kierownik Sekcji w Biurze Ochrony Informacji Niejawnych Komendy Głównej Straży Granicznej,
i) kpt. SG Jarosław KOPIŃSKI – starszy specjalista Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej,
j) st. sierż. SG Piotr WASEŃCZUK młodszy asystent Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej,
k) kpt. SG Sebastian MOŚ – kierownik sekcji Morskiego Oddziału Straży Granicznej,
l) kpt. SG Milena WOJTYŃSKA – NOWOTKA - starszy specjalista Zarządu Operacyjno – Śledczego Komendy Głównej Straży Granicznej,
m) ppor. SG Grzegorz CWYL – specjalista Zarządu Operacyjno – Śledczego Komendy Głównej Straży Granicznej,
n) mł. chor. SG Dominik GIELECIŃSKI – specjalista w Biurze Ochrony Informacji Niejawnych Komendy Głównej Straży Granicznej;
4) sekretarz Zespołu: Karolina PIEKARZ – kierownik sekcji w Biurze Ochrony Informacji Niejawnych Komendy Głównej Straży Granicznej;
5) administratorzy techniczni:
a) por. SG Łukasz DUNAJ – starszy specjalista w Biurze Ochrony Informacji Niejawnych Komendy Głównej Straży Granicznej,
b) ppor. SG Zbigniew MALINOWSKI – starszy specjalista w Biurze Ochrony Informacji Niejawnych Komendy Głównej Straży Granicznej,
c) Pan Jan LADZIŃSKI.
Dnia 6 września 2018 r. Komendant Główny Straży Granicznej wydał decyzję nr 182 zmieniającą decyzję nr 2 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 2 stycznia 2012 r. w sprawie zarządzania stroną internetową „Muzeum Polskich Formacji Granicznych”. Wprowadzone zmiany dotyczyły aktualizacji składu zespołu redakcyjnego. Obecnie skład zespołu przedstawia się następująco:
1) redaktor naczelny: płk SG Ryszard TECHMAN, zastępca dyrektora Biura Ochrony Informacji Komendy Głównej Straży Granicznej – kierownik Archiwum Straży Granicznej;
2) zastępca redaktora naczelnego: płk SG Andrzej KLEBEKO - naczelnik Wydziału I Archiwum Straży Granicznej Biura Ochrony Informacji Komendy Głównej Straży Granicznej – zastępca kierownika Archiwum Straży Granicznej;
3) członkowie:
a) mjr SG Arkadiusz WILCZURA – zastępca naczelnika Wydziału I Archiwum Straży Granicznej Biura Ochrony Informacji Komendy Głównej Straży Granicznej,
b) mjr SG Artur OCHAŁ – ekspert Wydziału I Archiwum Straży Granicznej Biura Ochrony Informacji Komendy Głównej Straży Granicznej,
c) st. chor. sztab. SG Artur ZWOLIŃSKI – asystent Wydziału II Archiwum Straży Granicznej Biura Ochrony Informacji Komendy Głównej Straży Granicznej,
d) st. chor. sztab. SG Edward MILEWSKI – starszy specjalista Sekcji Informacji Wydziału Informacji i Organizacji Dydaktyki Centrum Szkolenia Straży Granicznej,
e) Miłosz FILIPOWIAK – starszy specjalista Sekcji Opracowania Zasobu Archiwum Straży Granicznej Biura Ochrony Informacji Komendy Głównej Straży Granicznej,
f) Izabela SKOWROŃSKA – inspektor Sekcji Opracowania Zasobu Archiwum Straży Granicznej Biura Ochrony Informacji Komendy Głównej Straży Granicznej,
g) Aneta ROMANOWSKA – specjalista w Centralnym Ośrodku Szkolenia Straży Granicznej,
h) Eliza PRZYBYŁKO – starszy specjalista Referatu Administracyjnego Wydziału Administracji i Ochrony Obiektów Biura Ochrony Informacji Komendy Głównej Straży Granicznej,
4) Sekretarz zespołu – Katarzyna PROMIŃSKA – kierownik Sekcji Opracowania Zasobu Archiwum Straży Granicznej Biura Ochrony Informacji Komendy Głównej Straży Granicznej,
5) Administratorzy techniczni:
a) mjr SG Robert OLECHNOWICZ – starszy specjalista Wydziału II Archiwum Straży Granicznej Biura Ochrony Informacji Komendy Głównej Straży Granicznej,
b) chor. sztab. SG Grzegorz LEŚNIEWSKI – starszy asystent Wydziału II Archiwum Straży Granicznej Biura Ochrony Informacji Komendy Głównej Straży Granicznej.
Posiedzenie członków zespołu do wykonania projektu strony internetowej „Wirtualne Muzeum Polskich Formacji Granicznych” na terenie Centralnego Ośrodka Szkolenia Straży Granicznej w Koszalinie .
Posiedzenie ekspertów i członków zespołu do wykonania projektu strony internetowej „Wirtualne Muzeum Polskich Formacji Granicznych” na terenie Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie .
