-
Straż Graniczna na Mazowszu
historia i współczesność
W dniu 24.09.2015 r. w siedzibie Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie odbył się wernisaż wystawy pt. „Straż Graniczna na Mazowszu – historia i współczesność ”.
Wystawa powstała w wyniku współpracy Nadwiślańskiego Oddziału Straży Granicznej im. Powstania Warszawskiego w Warszawie oraz Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie. Na wernisaż przybyli przedstawiciele władz Ciechanowa, województwa mazowieckiego, uczelni wyższych, formacji granicznych, parlamentarzyści oraz młodzież z klas mundurowych Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. Jana Kochanowskiego w Węgrowie. Zorganizowanie wystawy nie byłoby możliwe bez archiwaliów pochodzących z zasobów Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie, Archiwum Akt Nowych i Centralnego Archiwum Wojskowego w Warszawie, Centralnego Państwowego Archiwum Historycznego we Lwowie oraz zdjęć udostępnionych przez Towarzystwo Przyjaciół Chorzel, Grajewską Izbę Historyczną i osoby prywatne.
W słowie wstępnym dr A.K. Sobczak - wicedyrektor Muzeum Szlachty Mazowieckiej wspomniał o wynikach badań, które oprócz wiedzy związanej ze służbą graniczną dostarczają wielu informacji o rodzinach, statusie materialnym czy zwyczajach strażników.
Wystawa przedstawia historię formacji oraz jej dzień dzisiejszy. Podczas otwarcia wystawy zwiedzający mogli zapoznać się przebiegiem granicy w latach 1928-1939 i sposobem jej oznakowania. Szereg zagadnień obejmujących działalność Mazowieckiego Inspektoratu Okręgowego Straży Granicznej w Ciechanowie została przedstawiona na planszach. Obok zamieszczonych tam informacji dot. wywiadu, przemytu, umundurowania i uzbrojenia, zwierząt pozostających w służbie granicznej, spraw kwatermistrzowskich oraz infrastruktury lokalowej jednostek zwiedzający mogli zobaczyć kopie dokumentów prezentujące rozkazy i korespondencję personalną.
Istotnym elementem wystawy były zdjęcia (oryginalne i powiększone dla celów ekspozycyjnych). Zwiedzający zapoznali się z postaciami strażników pełniących służbę w placówkach i komisariatach na terenie Mazowieckiego IO SG. Organizatorzy wystawy mają nadzieję, że ich upublicznienie może spowodować identyfikację tych osób ale też doprowadzić do ujawnienia pamiątek, które zalegają w albumach czy szufladach biurek, a które za przyczyną tej wystawy będą mogły ujrzeć światło dzienne.
Na wystawie pokazano też uzbrojenie historyczne pochodzące ze zbiorów Muzeum Szlachty Mazowieckiej oraz Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. Całość uzupełniono prezentowanymi w gablotach i witrynach dokumentami, odznakami, odznaczeniami i elementami umundurowania pochodzącymi m. in. z kolekcji W. Bocheńskiego i W. Grobelskiego.
W zainscenizowanej budce strażniczej była możliwość obejrzenia w formie elektronicznej kilku prezentacji dotyczących Straży Granicznej.
Muzeum przygotowało kulinarną niespodziankę – fafernuchy (ciastka z marchewką na ostro), które w świetle zachowanych dokumentów były w jadłospisie żołnierskim w okresie miedzywojennym. Podczas otwarcia wystawy odbyła się także promocja książki dr A.K. Sobczaka pt. „Mazowiecki Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej w Ciechanowie w latach 1928-1939 ”.
Wystawę będzie można zwiedzać do 31 grudnia 2015 r.
Opracował: Antoni Krzysztof Sobczak
