Muzeum Polskich
Formacji Granicznych im. mjr. Władysława Raginisa Franciszek Konieczek

Nawigacja

Franciszek Konieczek

Franciszek Konieczek

KATARZYNA PROMIŃSKA
21.06.2024

Str. Franciszek Konieczek – urodził się dnia 08.10.1896 r. w miejscowości Babimost (powiat Babimost) był synem Wojciecha i Ewy z d. Skibińskiej. Od 6 do 14 roku życia uczęszczał do katolickiej szkoły powszechnej w Babimoście. Po ukończeniu edukacji pracował jako rolnik w gospodarstwie rodziców.

W październiku 1915 r. został powołany do służby w Armii Pruskiej (20 pułk piechoty). Do 24 marca 1918 r. walczył na froncie zachodnim, trafiając tego dnia do niewoli francuskiej, w której przebywał do 1 maja.

1 maja 1919 r. zgłosił się jako ochotnik do Armii Polskiej we Francji pod dowództwem gen. Józefa Hallera (tzw. Błękitna Armia). Został przydzielony do 20 Pułku Strzelców Polskich. 5 czerwca 1919 r. rozpoczęło się przegrupowanie wojsk z Francji poprzez Niemcy do Polski. Dnia 1 września 1919 r. nastąpiło scalenie Błękitnej Armii z Wojskiem Polskim, a 6 września 1919 r. 20 pułk Strzelców Polskich przemianowano na 144 Pułk Strzelców Kresowych. Wraz z tą jednostką Franciszek Konieczek wziął udział w walkach wojny polsko-ukraińskiej, m.in. w walkach o Żytomierz. Następnie przebywał na froncie wojny polsko-bolszewickiej jako amunicyjny przy obsłudze ciężkiego karabinu maszynowego. W trakcie służby w Wojsku Polskim został awansowany do stopnia starszego szeregowego. W lutym 1921 r. jego 144 Pułk Strzelców Kresowych ponownie przemianowano, tym razem na 71 Pułk Piechoty. W dniu 07.05.1921 r. Franciszek Konieczek został zdemobilizowany. Z frontu wrócił do Zbąszynia, w którym zamieszkał.

W okresie 01.06.1922 r. – 30.07.1922 r. odbył kurs w Szkole Straży Celnej w Wieleniu. Otrzymał numer instalacyjny 897. Po ukończeniu szkolenia został skierowany do służby w Placówce Straży Celnej Rafajłowa (Komisariat SC Rafajłowa). Od 01.11.1927 r. służył w Placówce SC Zelgniewo (Komisariat SC Wysoka). Dnia 22 marca 1928 r.w miejsce Straży Celnej została powołana Straż Graniczna. W nowej formacji otrzymał numer instalacyjny 3225. Dnia 01.10.1928 r. otrzymał przeniesienie do Placówki SG Rudna, gdzie służył cztery miesiące. 01.02.1929 r. rozpoczął pełnienie służby w Placówce SG Zelgniewo (Komisariat SG Wysoka, Inspektorat Graniczny SG Nakło). W latach 20. XX w. otrzymywał dobre służbowe oceny okresowe. W tym okresie oceniany był przez przełożonych jako typ cichy, spokojny, dobry służbista, mało energiczny, moralne zachowanie się dobre, godny zaufania, zachowuje się należycie, wobec kolegów taktowny, wobec przełożonych zdyscyplinowany. Jeszcze w 1932 r. otrzymał dobrą ocenę, która brzmiała: charakter prawy, spokojny, zrównoważony, lojalny, koleżeński,; zdrów, silny, wytrzymały; inteligencja dość duża, orientuje się powoli, flegmatyk; zdolności organizacyjne, kierownicze i wychowawcze - nie wykazał; wartość do służby w Straży Granicznej duża, zachowanie się wzorowe, nadaje się na zajmowane przez niego stanowisko. W latach 30. XX w. kolejne opinie służbowe były przeciętne, zawierały oceny najwyżej dostateczne, co sugerować mogłoby wypalenie zawodowe. W 1936 r. otrzymał sznur strzelecki z jednym chwaścikiem. Z dniem 01.01.1938 r. otrzymał prawo do nałożenia na mundur szewronów za 15 lat służby.

W dniu wybuchu II wojny światowej stanowił obsadę Placówki SG Zelgniewo, której funkcjonariusze pod dowództwem przodownika Marcelego Nowaka od wczesnych godzin porannych odpierali ataki wroga w pierwszych godzinach światowego konfliktu zbrojnego. Lata okupacji spędził w Zelgniewie. Rodzinę utrzymywał ze skromnych zarobków szewca. Z racji tego, że był jedynym rzemieślnikiem w tym fachu w okolicy, z jego usług korzystali także mieszkańcy pobliskich wsi. W latach powojennych pracował w charakterze magazyniera w PGR w Zelgniewie. Po wyjściu za mąż córki Heleny pozostawił jej rodzinny dom, zajmując część znajdującego się kilka budynków dalej domu, który sąsiadował z przedwojenną placówką SG. W czasie wolnym dalej naprawiał obuwie mieszkańcom Zelgniewa. Zmarł w 1970 r., spoczywa w grobie rodzinnym na cmentarzu parafialnym w Śmiłowie.

Stan rodziny: żona Katarzyna z d. Gaweł (zawarcie małżeństwa 23.09.1921r.), dzieci: Leon (ur. 1922 r.), Wanda (ur. 1924 r.), Helena (1925 r.)


Ordery i odznaczenia:
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości (1929 r.)
  • Odznaka Pamiątkowa SG (1930 r.)
  • Brązowy Medal za Długoletnią Służbę (1938 r.)

Źródła:
  • Akta służbowe Franciszka Konieczki - zespół archiwalny Akta osobowe funkcjonariuszy i pracowników cywilnych przedwojennych formacji granicznych, sygn. 196/1823, Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie. 
  • Zespół archiwalny Pomorski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej, sygn. 189/4, 189/5, 189/6, 189/11, 189/380, Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie. 
  • Biblioteka Cyfrowa, - zarys historii wojennej 71 Puku Piechoty. 
  • „Kalendarz z szemantyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927”, str. 268, 328. 
  • Relacje ustne – z przekazów rodziny Toporowskich z Zelgniewa (XII 2021). 

Opracowali: Krzysztof Knych, Dorota Malińska-Janaś.


do góry